Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

muris Sil

  • 1 aspiro

    a-spīro, āvī, ātum, āre
    1) дуть, веять
    2)
    б) ( о цветах) выдыхать аромат, благоухать ( amarācus aspirans V)
    3) благоприятствовать, содействовать
    vos, o Calliope, precor, aspirate canenti V — вас, о Каллиопа (и другие музы), я молю помочь певцу
    4) поэт. задавать тон, вторить ( tibia aspirat choro H)
    5) стремиться, устремляться ( ad или in aliquid)
    a. ad pecuniam alicujus C — вмешиваться в чьи-л. денежные дела
    6) стараться подойти, приблизиться ( muris Sil)
    ex bellicā laude ad Africanum a. nemo potest Cникто не может мечтать сравняться с Африканом (т. е. Сципионом) в воинской славе
    9) вдохнуть, вдохновлять, внушить, навевать ( amorem dictis V)
    10) наплывать, набегать ( Tanatus insula aspiratur freto Gallico Sol)

    Латинско-русский словарь > aspiro

  • 2 eruo

    ē-ruo, ruī, rutum, ere, herausgraben, -scharren, -wühlen, I) im allg.: A) eig.: 1) im allg.: mortuum, Cic.: humanorum corporum reliquias, Tac.: defossa, Tac.: aurum terrā, Ov.: im Bilde, hoc tamquam occultum et a se prudenter erutum tradunt, als einen verborgenen und von ihnen weise gehobenen Schatz, Quint. 4, 2, 60. – 2) insbes.: a) aufgraben, aufreißen, aufwühlen, humum, Ov.: terram, v. Fuchs, Phaedr.: sepulcra, Plin.: aqua remis eruta, Ov.: durchbohrend, missā latus hastā, Ov. – b) ausreißen, alci oculum, Sen.: sibi oculos, Lact.: eruitur oculos (poet. = ei oculi eruuntur), Ov.: segetem, Verg. – c) er. alqm, jmd. aufstöbern, aufjagen, Curt.: inter feras serpentesque degentes (Indos), Curt.: u. so illum (servum fugitivum) inde aliquando eruam, Cic. – B) übtr.: a) übh.: propter difficultatem pecuniariam, quae erui (herausgerissen werden) nusquam nisi ex privatorum bonis posset, Cic. ad Att. 10, 14, 1 M. – memoriam alcis rei ex annalium vetustate, aufstöbern, herholen, Cic.: aber memoriam exercitatione, ein Gedächtnis durch Ü. erzwingen, Cic. – b) zutage fördern, ans Tageslicht bringen, erforschen, ermitteln, ausfindig machen, si quid indagaris, inveneris, ex tenebris erueris, Cic.: vetera scrutari et ex iis ea, quae Graeciae scriptores prodiderunt, eruere, Cic.: scrutari locos, ex quibus argumenta eruamus, Cic.: reliqua curā et cogitatione eruuntur, Cic.: causas secretaque eius (mundi) eruere et aliis cognoscenda tradere, Sen.: er. arcana, Sen. poët.: coniurationem, Liv. epit.: m. folg. indir. Fragesatz, mihi, sicunde potes, erues, qui decem legati Mummio fuerint, Cic. ad Att. 13, 30, 3: an ipsi eruimus, quae prima dies, ubi terminus aevi, quid ferrea Clotho cogitet? Stat. Theb. 3, 555 sqq. – II) prägn., aufwühlend zerstören, vom Grunde aus zerstören, A) eig.: urbem, Verg.: Corinthum funditus, Vell.: oppida convulsis muris, Sil. – B) übtr., politisch umstürzen, zerstören, regnum, Verg.: civitatem, Tac. – / Partiz. Fut. Akt. ērutūrus, Iustin. 5, 8, 4: ēruitūrus, nach Prisc. inst. 10, 13 u. part. XII vers. Aen. 6, 114.

    lateinisch-deutsches > eruo

  • 3 eruo

    ē-ruo, ruī, rutum, ere, herausgraben, -scharren, - wühlen, I) im allg.: A) eig.: 1) im allg.: mortuum, Cic.: humanorum corporum reliquias, Tac.: defossa, Tac.: aurum terrā, Ov.: im Bilde, hoc tamquam occultum et a se prudenter erutum tradunt, als einen verborgenen und von ihnen weise gehobenen Schatz, Quint. 4, 2, 60. – 2) insbes.: a) aufgraben, aufreißen, aufwühlen, humum, Ov.: terram, v. Fuchs, Phaedr.: sepulcra, Plin.: aqua remis eruta, Ov.: durchbohrend, missā latus hastā, Ov. – b) ausreißen, alci oculum, Sen.: sibi oculos, Lact.: eruitur oculos (poet. = ei oculi eruuntur), Ov.: segetem, Verg. – c) er. alqm, jmd. aufstöbern, aufjagen, Curt.: inter feras serpentesque degentes (Indos), Curt.: u. so illum (servum fugitivum) inde aliquando eruam, Cic. – B) übtr.: a) übh.: propter difficultatem pecuniariam, quae erui (herausgerissen werden) nusquam nisi ex privatorum bonis posset, Cic. ad Att. 10, 14, 1 M. – memoriam alcis rei ex annalium vetustate, aufstöbern, herholen, Cic.: aber memoriam exercitatione, ein Gedächtnis durch Ü. erzwingen, Cic. – b) zutage fördern, ans Tageslicht bringen, erforschen, ermitteln, ausfindig machen, si quid indagaris, inveneris, ex tenebris erueris, Cic.: vetera scrutari et ex iis ea, quae Graeciae scriptores prodiderunt, eruere, Cic.: scrutari locos, ex quibus argumenta eruamus, Cic.: re-
    ————
    liqua curā et cogitatione eruuntur, Cic.: causas secretaque eius (mundi) eruere et aliis cognoscenda tradere, Sen.: er. arcana, Sen. poët.: coniurationem, Liv. epit.: m. folg. indir. Fragesatz, mihi, sicunde potes, erues, qui decem legati Mummio fuerint, Cic. ad Att. 13, 30, 3: an ipsi eruimus, quae prima dies, ubi terminus aevi, quid ferrea Clotho cogitet? Stat. Theb. 3, 555 sqq. – II) prägn., aufwühlend zerstören, vom Grunde aus zerstören, A) eig.: urbem, Verg.: Corinthum funditus, Vell.: oppida convulsis muris, Sil. – B) übtr., politisch umstürzen, zerstören, regnum, Verg.: civitatem, Tac. – Partiz. Fut. Akt. ērutūrus, Iustin. 5, 8, 4: ēruitūrus, nach Prisc. inst. 10, 13 u. part. XII vers. Aen. 6, 114.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > eruo

  • 4 praeduco

    prae-dūco, xi, ctum, 3, v. a., to draw, make, or put before or in front (not in Cic.):

    fossam et maceriam,

    Caes. B. G. 7, 69:

    fossas transversas viis,

    id. B. C. 1, 27; Tib. 4, 1, 83:

    fossas muris,

    Sil. 10, 411; cf. Sen. Ira, 2, 8, 6:

    murum,

    Caes. B. G. 7, 46:

    lineas itineri,

    to mark out the way by drawn lines, Plin. 33, 4, 21, § 75.

    Lewis & Short latin dictionary > praeduco

  • 5 demitto

    dē-mitto, mīsī, missum, ere, herabschicken, -gehen (-steigen) lassen, -fallen lassen, herabneigen, -senken, -bewegen u. vgl., I) eig.: A) im allg.: α) pers. Objj.: se manibus, sich mit den H. hinablassen, Liv.: alqm per tegulas, Cic.: alqm per murum, Vulg.: e muris canes sportis (in K.), Sall. fr.: funibus per murum demitti, Liv.: de muris per manus demitti, Caes.: per fenestram in sporta per (über) murum demitti, Vulg.: se ad aures alcis, herabneigen, Cic.: se ob assem, sich niederbücken, Hor.: equum in flumen, Cic.: alqm in metallum antiquum, Cic.: se in illos specus, Sen.: alqm in carcerem, Cic.: alqm in id subterraneum, Plin. ep.: se in Ciliciam, sich hinabbegeben, Cic.: alqm ad imos manes, in die Unterwelt hinabschicken, d.i. ihm den Tod geben, Verg.: ebenso Stygiae nocti, Ov.: umbris, Sil.: morti, neci, Orco, Verg.: alqm in foro boario sub terram vivum, Liv. – alto volucrem caelo, herabschießen, Sil. – β) sachl. Objj.: accensam lucernam, hinablassen (in die Grube), Vitr.: aliae falces submissae (aufwärts gerichtet), aliae demissae (nach der Erde gerichtet), Curt.: id ex alto caeli tecto, Hor.: imbrem caelo, regnen lassen, Verg.: paululum corpus a cervicibus, vorbeugen, senken, Cornif. rhet.: u. so demissis umeris esse, Ter.: demissis cervicibus, Prop.: capite demisso, Cic. u. Catull.: manum in alqd, mit der Hand hinabfahren, hinabgreifen, in usw., Val. Max.: caput ad fornicem, hinneigen, Cic.: caput in sinum, herabneigen, Phaedr.: lacrimas, herabfallen lassen, vergießen, Verg. u. Ov.: robora ferro, fällen, Val. Flacc.: flores, die Blüten verlieren, verblühen (vom Baume), Lucr.: rami ilicis ad terram demissi, bis auf die Erde herabhängend, Suet.: vultum in terram, senken, niederschlagen, Curt.: u. so bl. vultus, Ov.: faciem rubore, Aur. Vict.: oculos in terram, herabschweifen lassen (v. Jupiter), Plin. pan. 80, 5; aber oculos in terram, senken, niederschlagen, Liv. 9, 38, 13: oculos, senken, niederschlagen, Ov. met. 15, 612; u. = zufallen lassen (zum Schlaf), Val. Flacc. 3, 41. – dem. aures, herabhängen lassen, senken (als Zeichen der Sanftmut u. Milde, v. Zerberus), Hor. carm. 2, 13, 34 (Ggstz. tollere aures, Hor. epod. 6, 7): aber dem. auriculas, sinken-, hängen lassen (aus Mutlosigkeit, v. Esel), Hor. sat. 1, 9, 20. – dem. aures suas ad verba alcis, jmds. Bitten gnädig anhören, Sen. – Sprichw., de caelo demitti, vom Himmel herabgeschickt werden, d.i. durch übernatürliche Macht entstehen, Liv. 10, 8, 10: u. so caelo demitti, Quint. 1, 6, 16. – B) insbes.: 1) milit. t. t.: a) dem. arma, die Waffen (vor jmd.) senken, (als milit. Begrüßung), Auct. b. Afr. 85, 6 (versch. von arma dimittere, d.i. die Waffen wegwerfen, strecken). – b) dem. castra ad etc., das Lager hinabverlegen, castra relictis locis superioribus ad ripas fluminis, Hirt. b. G. 8, 36, 3. – c) dem. agmen, exercitum u. dgl., eine Mannschaft nach einer niederen, ebenen Gegend hinabziehen lassen, mit einer Mannschaft hinabziehen, agmen in inferiorem campum, in vallem infimam, in Thessaliam u. dgl., Liv.: exercitum in planitiem, in vallem, Frontin. – bl. agmen, levem armaturam, Liv. – refl., dem. se, sich hinabziehen, v. Heereszug, Caes. u. Cic. – 2) als naut. t. t., dem. antennas, die Rahen herablassen, Sall. hist. fr. 4, 41 (49). Auct. b. Alex. 45, 2: effugit hibernas demissa antemna procellas, Ov. trist. 3, 4, 9: u. so stringere vela, demittere armamenta, Sen. de ben. 6, 15, 6. – 3) den Strom hinabschicken, a) segelnd = hinabsegeln lassen, navem eandem secundo amni Scodram, Liv.: quove magis fessas optem demittere naves, quam etc., Verg.: arma, classem, socios dem. Rheno, Tac. – b) schwimmend = hinabschwimmen lassen, pecora secundā aquā, Frontin.: farinam doliis secundā aquā Volturni fluminis, Frontin. – 4) eine Flüssigkeit usw. hinabfließen lassen, a) aktiv = eingießen, einflößen, per cornu singulis (suibus) ternos cyathos gari, Col.: coctos brassicae coliculos triginta ex oleo et garo salivati more, Col. – b) refl. se dem. u. Passiv demitti medial, sich herab- od. hinabergießen, herab- od. hinabfließen, herab- od. hinabströmen, α) v. Gewässern: concava vallis erat, quo (wohin) se demittere rivi assuerant pluvialis aquae, Ov.: Scamander ab Idaeo monte demissus, Mela: Arauris ex Cebennis demissus, Mela: Baetis ex Tarraconensi regione demissus, Mela: Araxes Tauri latere demissus, Mela. – β) v. Blut im Körper: demissus sanguis in pedes, hinabgeströmte, hinabgedrungene, Col. 6, 12, 1 u. 38, 3. – 5) den Bart od. das Haupthaar lang herabhängen-, herabwachsen lassen, Partiz. demissus, lang herabhängend, lang herabgewachsen, dem. barbam, ICt.: mollem malis barbam, Lucr.: barba demissa, Sen. rhet.: barba prope barbarice demissa, Capitol.: demissus capillus, Plin. ep.: demissi capilli, Ov.: demissus crinis, Ov.: demissae comae, Prop.: poet. übtr. auf die Pers., intortos demissus vertice crines, Sil. 3, 284. – 6) ein Gewand lang herabfallen od. -wallen lassen, Passiv demitti, lang herabfallen, -wallen, Partiz. demissus, lang herabfallend od. - wallend (s. Arntzen Aur. Vict. de Caes. 21, 1), togam ad calceos usque, Quint.: latum pectore clavum, Hor.: laxior usque in pedes demittitur toga, Sen. rhet.: tunicam demissam habent ad talos, Varro fr.: usque ad talos demissa purpura, Cic.: praetexta demissa ad talos, Quint.: vestimentum demissum usque ad talos, Spart.: indumenta in talos demissa, Aur. Vict.: laena demissa ex umeris, Verg.: demissa stola, Hor.: tunica demissa, herabhängende = entgürtete, Hor. u. Prop. – 7) in den Boden usw. einfügend, grabend hinablassen, hinabsenken, einsenken, a) Steine, Pfähle usw.: huc caementa (Bausteine), Hor.: huc teretes stipites, Caes.: sublicas in terram, Caes. – prägn., einen Grund usw. in die Tiefe aufführen, legen, triginta pedes in terram turrium fundamenta demissa sunt, Curt. 5, 1 (5), 31. – od. einen Brunnen usw. in die Tiefe graben, alte iubebis in solido puteum demitti, Verg. georg. 2, 230. – b) pflanzend einsenken, setzen, taleam, Cato: altius ea (= eas arbores), quae summā tellure gaudent, Plin.: haec et similia quaternos pedes oportet demitti, Plin. – 8) mit Gewalt einschlagend, einstoßend hinab-, hineinsenken, einschlagen, a) einen Keil usw.: cuneum tenuem ferreum vel osseum inter corticem et materiem ne minus digitos tres, sed considerate, demittito, Col. 5, 11, 4. – b) eine Waffe hinabsenken, hinabstoßen, hinabbohren, gladium in iugulum, Plaut.: ferrum in pectus, Tac.: ensem capulo tenus in armos, Ov.: ferrum iugulo, Ov. – prägn., M. Cato vulnera parum demissa laxans, weil sie nicht tief genug (geschlagen) sind, Sen. ep. 67, 13. – c) ein chirurg. Instrum. einführen, specillum in fistulam, Cels. 5, 28, 12: fistulam in iter urinae, Cels. 7, 26. – 9) (als t. t. der Geom.) eine Linie usw. von oben nach unten beschreiben, fällen, in quattuor partibus volutarum secundum extremi abaci quadram lineae demittendae (sunt), quae cathetoe dicuntur, Vitr. 3, 5, 5. – 10) der Lage nach sichherabziehen lassen, quā se subducere colles incipiunt mollique iugum demittere clivo, Verg. ecl. 9, 7 sq.: gemino demittunt brachia muro, Verg. Aen. 3, 535. – gew. demittere se u. Pasiv demitti medial = sich hinab- od. herabziehen, sich hinab- od. herabsenken, quā se montium iugum paulatim ad planiora demittit, Curt.: tunc specus alte demissus et quantum demittitur amplior, Mela: demissa Piraeum versus muri brachia, Iustin. – II) übtr.: A) im allg.: se animo, Caes., od. animum, Cic., od. mentem, Verg., den Mut sinken lassen, kleinmütig werden. – cum in eum casum fortuna me demisisset, mich hineingebracht, Planc. in Cic. ep.: se in causam, sich einlassen, Cic. – alqd in pectus, sich tief einprägen, zu Herzen nehmen, Liv. – alqm periculo, entfernen, befreien von usw., Prop. – eo rem demittit Epicurus, si unus sensus semel in vita mentitus sit, nulli umquam esse credendum, gibt so weit nach, daß er einräumt, wenn usw.... so sei usw., Cic. Acad. 2, 79. – B) insbes.: 1) sich, seinen Vortrag usw. (ganz seinen Fähigkeiten, seiner Würde entgegen) zu etwas herablassen, herabstimmen, se ad minora, Quint.: vim dicendi ad unum auditorem, Quint.: demitti in adulationem, Tac.: se in preces, Sen. rhet.: nimis se demittere, v. Redner (Ggstz. nimis se attollere), Sen. rhet. – 2) demitti ab alqo u. dgl., abstammen, seinen Ursprung herleiten von usw., ab alto demissum genus Aeneae, Hor.: a magno demissum nomen Iulo, Verg.: Romanus Troiā demissus, Tac.

    lateinisch-deutsches > demitto

  • 6 demitto

    dē-mitto, mīsī, missum, ere, herabschicken, -gehen (-steigen) lassen, -fallen lassen, herabneigen, -senken, -bewegen u. vgl., I) eig.: A) im allg.: α) pers. Objj.: se manibus, sich mit den H. hinablassen, Liv.: alqm per tegulas, Cic.: alqm per murum, Vulg.: e muris canes sportis (in K.), Sall. fr.: funibus per murum demitti, Liv.: de muris per manus demitti, Caes.: per fenestram in sporta per (über) murum demitti, Vulg.: se ad aures alcis, herabneigen, Cic.: se ob assem, sich niederbücken, Hor.: equum in flumen, Cic.: alqm in metallum antiquum, Cic.: se in illos specus, Sen.: alqm in carcerem, Cic.: alqm in id subterraneum, Plin. ep.: se in Ciliciam, sich hinabbegeben, Cic.: alqm ad imos manes, in die Unterwelt hinabschicken, d.i. ihm den Tod geben, Verg.: ebenso Stygiae nocti, Ov.: umbris, Sil.: morti, neci, Orco, Verg.: alqm in foro boario sub terram vivum, Liv. – alto volucrem caelo, herabschießen, Sil. – β) sachl. Objj.: accensam lucernam, hinablassen (in die Grube), Vitr.: aliae falces submissae (aufwärts gerichtet), aliae demissae (nach der Erde gerichtet), Curt.: id ex alto caeli tecto, Hor.: imbrem caelo, regnen lassen, Verg.: paululum corpus a cervicibus, vorbeugen, senken, Cornif. rhet.: u. so demissis umeris esse, Ter.: demissis cervicibus, Prop.: capite demisso, Cic. u. Catull.: manum in alqd, mit der Hand hinab-
    ————
    fahren, hinabgreifen, in usw., Val. Max.: caput ad fornicem, hinneigen, Cic.: caput in sinum, herabneigen, Phaedr.: lacrimas, herabfallen lassen, vergießen, Verg. u. Ov.: robora ferro, fällen, Val. Flacc.: flores, die Blüten verlieren, verblühen (vom Baume), Lucr.: rami ilicis ad terram demissi, bis auf die Erde herabhängend, Suet.: vultum in terram, senken, niederschlagen, Curt.: u. so bl. vultus, Ov.: faciem rubore, Aur. Vict.: oculos in terram, herabschweifen lassen (v. Jupiter), Plin. pan. 80, 5; aber oculos in terram, senken, niederschlagen, Liv. 9, 38, 13: oculos, senken, niederschlagen, Ov. met. 15, 612; u. = zufallen lassen (zum Schlaf), Val. Flacc. 3, 41. – dem. aures, herabhängen lassen, senken (als Zeichen der Sanftmut u. Milde, v. Zerberus), Hor. carm. 2, 13, 34 (Ggstz. tollere aures, Hor. epod. 6, 7): aber dem. auriculas, sinken-, hängen lassen (aus Mutlosigkeit, v. Esel), Hor. sat. 1, 9, 20. – dem. aures suas ad verba alcis, jmds. Bitten gnädig anhören, Sen. – Sprichw., de caelo demitti, vom Himmel herabgeschickt werden, d.i. durch übernatürliche Macht entstehen, Liv. 10, 8, 10: u. so caelo demitti, Quint. 1, 6, 16. – B) insbes.: 1) milit. t. t.: a) dem. arma, die Waffen (vor jmd.) senken, (als milit. Begrüßung), Auct. b. Afr. 85, 6 (versch. von arma dimittere, d.i. die Waffen wegwerfen, strecken). – b) dem. castra ad etc., das Lager hinabverlegen, castra relictis locis su-
    ————
    perioribus ad ripas fluminis, Hirt. b. G. 8, 36, 3. – c) dem. agmen, exercitum u. dgl., eine Mannschaft nach einer niederen, ebenen Gegend hinabziehen lassen, mit einer Mannschaft hinabziehen, agmen in inferiorem campum, in vallem infimam, in Thessaliam u. dgl., Liv.: exercitum in planitiem, in vallem, Frontin. – bl. agmen, levem armaturam, Liv. – refl., dem. se, sich hinabziehen, v. Heereszug, Caes. u. Cic. – 2) als naut. t. t., dem. antennas, die Rahen herablassen, Sall. hist. fr. 4, 41 (49). Auct. b. Alex. 45, 2: effugit hibernas demissa antemna procellas, Ov. trist. 3, 4, 9: u. so stringere vela, demittere armamenta, Sen. de ben. 6, 15, 6. – 3) den Strom hinabschicken, a) segelnd = hinabsegeln lassen, navem eandem secundo amni Scodram, Liv.: quove magis fessas optem demittere naves, quam etc., Verg.: arma, classem, socios dem. Rheno, Tac. – b) schwimmend = hinabschwimmen lassen, pecora secundā aquā, Frontin.: farinam doliis secundā aquā Volturni fluminis, Frontin. – 4) eine Flüssigkeit usw. hinabfließen lassen, a) aktiv = eingießen, einflößen, per cornu singulis (suibus) ternos cyathos gari, Col.: coctos brassicae coliculos triginta ex oleo et garo salivati more, Col. – b) refl. se dem. u. Passiv demitti medial, sich herab- od. hinabergießen, herab- od. hinabfließen, herab- od. hinabströmen, α) v. Gewässern: concava vallis erat, quo (wohin) se demittere rivi as-
    ————
    suerant pluvialis aquae, Ov.: Scamander ab Idaeo monte demissus, Mela: Arauris ex Cebennis demissus, Mela: Baetis ex Tarraconensi regione demissus, Mela: Araxes Tauri latere demissus, Mela. – β) v. Blut im Körper: demissus sanguis in pedes, hinabgeströmte, hinabgedrungene, Col. 6, 12, 1 u. 38, 3. – 5) den Bart od. das Haupthaar lang herabhängen-, herabwachsen lassen, Partiz. demissus, lang herabhängend, lang herabgewachsen, dem. barbam, ICt.: mollem malis barbam, Lucr.: barba demissa, Sen. rhet.: barba prope barbarice demissa, Capitol.: demissus capillus, Plin. ep.: demissi capilli, Ov.: demissus crinis, Ov.: demissae comae, Prop.: poet. übtr. auf die Pers., intortos demissus vertice crines, Sil. 3, 284. – 6) ein Gewand lang herabfallen od. -wallen lassen, Passiv demitti, lang herabfallen, -wallen, Partiz. demissus, lang herabfallend od. - wallend (s. Arntzen Aur. Vict. de Caes. 21, 1), togam ad calceos usque, Quint.: latum pectore clavum, Hor.: laxior usque in pedes demittitur toga, Sen. rhet.: tunicam demissam habent ad talos, Varro fr.: usque ad talos demissa purpura, Cic.: praetexta demissa ad talos, Quint.: vestimentum demissum usque ad talos, Spart.: indumenta in talos demissa, Aur. Vict.: laena demissa ex umeris, Verg.: demissa stola, Hor.: tunica demissa, herabhängende = entgürtete, Hor. u. Prop. – 7) in den Boden usw. einfügend, grabend hinablassen,
    ————
    hinabsenken, einsenken, a) Steine, Pfähle usw.: huc caementa (Bausteine), Hor.: huc teretes stipites, Caes.: sublicas in terram, Caes. – prägn., einen Grund usw. in die Tiefe aufführen, legen, triginta pedes in terram turrium fundamenta demissa sunt, Curt. 5, 1 (5), 31. – od. einen Brunnen usw. in die Tiefe graben, alte iubebis in solido puteum demitti, Verg. georg. 2, 230. – b) pflanzend einsenken, setzen, taleam, Cato: altius ea (= eas arbores), quae summā tellure gaudent, Plin.: haec et similia quaternos pedes oportet demitti, Plin. – 8) mit Gewalt einschlagend, einstoßend hinab-, hineinsenken, einschlagen, a) einen Keil usw.: cuneum tenuem ferreum vel osseum inter corticem et materiem ne minus digitos tres, sed considerate, demittito, Col. 5, 11, 4. – b) eine Waffe hinabsenken, hinabstoßen, hinabbohren, gladium in iugulum, Plaut.: ferrum in pectus, Tac.: ensem capulo tenus in armos, Ov.: ferrum iugulo, Ov. – prägn., M. Cato vulnera parum demissa laxans, weil sie nicht tief genug (geschlagen) sind, Sen. ep. 67, 13. – c) ein chirurg. Instrum. einführen, specillum in fistulam, Cels. 5, 28, 12: fistulam in iter urinae, Cels. 7, 26. – 9) (als t. t. der Geom.) eine Linie usw. von oben nach unten beschreiben, fällen, in quattuor partibus volutarum secundum extremi abaci quadram lineae demittendae (sunt), quae cathetoe dicuntur, Vitr. 3, 5, 5. – 10) der Lage nach sich
    ————
    herabziehen lassen, quā se subducere colles incipiunt mollique iugum demittere clivo, Verg. ecl. 9, 7 sq.: gemino demittunt brachia muro, Verg. Aen. 3, 535. – gew. demittere se u. Pasiv demitti medial = sich hinab- od. herabziehen, sich hinab- od. herabsenken, quā se montium iugum paulatim ad planiora demittit, Curt.: tunc specus alte demissus et quantum demittitur amplior, Mela: demissa Piraeum versus muri brachia, Iustin. – II) übtr.: A) im allg.: se animo, Caes., od. animum, Cic., od. mentem, Verg., den Mut sinken lassen, kleinmütig werden. – cum in eum casum fortuna me demisisset, mich hineingebracht, Planc. in Cic. ep.: se in causam, sich einlassen, Cic. – alqd in pectus, sich tief einprägen, zu Herzen nehmen, Liv. – alqm periculo, entfernen, befreien von usw., Prop. – eo rem demittit Epicurus, si unus sensus semel in vita mentitus sit, nulli umquam esse credendum, gibt so weit nach, daß er einräumt, wenn usw.... so sei usw., Cic. Acad. 2, 79. – B) insbes.: 1) sich, seinen Vortrag usw. (ganz seinen Fähigkeiten, seiner Würde entgegen) zu etwas herablassen, herabstimmen, se ad minora, Quint.: vim dicendi ad unum auditorem, Quint.: demitti in adulationem, Tac.: se in preces, Sen. rhet.: nimis se demittere, v. Redner (Ggstz. nimis se attollere), Sen. rhet. – 2) demitti ab alqo u. dgl., abstammen, seinen Ursprung herleiten von usw., ab alto demissum genus
    ————
    Aeneae, Hor.: a magno demissum nomen Iulo, Verg.: Romanus Troiā demissus, Tac.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > demitto

  • 7 demitto

    dēmitto, ĕre, mīsi, missum - tr. - [st1]1 [-] faire (laisser) tomber, faire (laisser) descendre.    - in flumen equum demittere, Cic. Div. 1, 73: faire descendre son cheval dans un fleuve.    - caelo imbrem demittere, Virg. G. 1, 23: faire tomber la pluie du ciel.    - ancilia caelo demissa, Liv. 5, 54, 7: boucliers tombés du ciel.    - nonnullae de muris demissae, Caes. BG. 7, 42, 6: quelques-unes se laissant tomber du haut des remparts.    - in inferiorem demissus carcerem, Liv. 34, 44, 8: plongé dans un cachot plus bas.    - in loca plana agmen demittunt, Liv. 9, 27, 4: ils font descendre leurs troupes en plaine.    - agmen in angustias demittere, Liv. 21, 34: engager l’armée dans des défilés.    - demittere nummum in loculos, Hor. Ep. 2, 1, 175: faire tomber un écu dans sa bourse.    - demittere calculum atrum in urnam, Ov. M. 15, 44: jeter un caillou noir dans l'urne.    - sacrum jugulis demitte cruorem, Virg. G. 4, 542: fais couler de leurs gorges le sang sacré.    - se demittere, Caes. BG. 5, 32, 2 ; 6, 40, 6 ; 7, 28, 2, etc.: descendre.    - demittere classem Rheno, Tac. An. 1, 45: faire descendre le Rhin à une flotte.    - poét. avec dat. (hunc) Stygiae demittite nocti, Ov. M. 3, 695: plongez-le dans les ténèbres du Styx.    - demittere aliquem neci, Virg. En. 2, 85: envoyer qqn à la mort.    - aliquem Orco demittere, Virg. En. 2, 398: précipiter qqn aux enfers.    - cf. Hor. Od. 1, 28, 11; Sil. 11, 142; Ov. H. 14, 5; id. M. 12, 278; Plin. 27, 101. [st1]2 [-] laisser pendre, laisser tomber.    - usque ad talos demissa purpura, Cic. Clu. 111: pourpre qu'on laisse tomber jusqu'aux talons. --- Quint. 5, 13, 39, etc.    - tunicis demissis, Hor. S. 1, 2, 25: avec une tunique descendant jusqu'à terre.    - malis demittere barbam, Lucr. 5, 674, laisser pousser la barbe sur les joues. [st1]3 [-] abaisser.    - demittere fasces, Cic. Rep. 2, 53: baisser les faisceaux.    - demittere antemnas, Sall. H. 4, 41: abaisser les vergues. --- Sen. Ben. 6, 15, 6.    - demissis in terrain oculis, Liv. 9, 38, 13: les yeux baissés vers la terre.    - demittit aures, Hor. O. 2, 13, 34: [Cerbère] laisse retomber ses oreilles.    - caput demittere, Crass. d. Cic. de Or. 2, 267: baisser la tête.    - se demittere ad aurem alicujus, Cic. Verr. 2, 74: se pencher à l'oreille de qqn.    - qua colles incipiunt jugum demittere, Virg. B. 9, 7: où les collines commencent à abaisser leur sommet.    - qua se montium jugum demittit, Curt. 5, 4, 23: où le sommet des montagnes s'abaisse. --- Plin. 6, 78. [st1]4 [-] enfoncer.    - sublicis in terram demissis, Caes. BC. 3, 49, 3: des pilotis étant enfoncés dans la terre. --- cf. BG. 7, 73, 3 ; 7, 73, 6.    - demittere gladium in jugulum, Plaut. Merc. 613: plonger une épée dans la gorge.    - vulnera parum demissa, Sen. Ep. 67, 13: blessures insuffisamment profondes. [st1]5 [-] fig. laisser tomber, laisser s'affaisser.    - animos demittunt, Cic. Fin. 5, 42: ils se laissent abattre. --- Tusc. 4, 14 ; Q. 1, 1, 4.    - se animo demittere, Caes. BG. 7, 29, 1: se laisser décourager. [st1]6 [-] fig. abaisser.    - se demittere in adulationem, Tac. An. 15, 73: s'abaisser à l'adulation. --- cf. 14, 26.    - demittere vim dicendi ad unum auditorem, Quint. 1, 2, 31: ravaler l'éloquence en l'adressant à un seul auditeur.    - se demittere ad minora, Quint. 1 prooem. § 5: descendre aux détails. [st1]7 [-] fig. enfoncer.    - hoc in pectus tuum demitte, Sall. J. 102, 11: grave-toi cette pensée dans le coeur. --- Liv. 34, 50, 2.    - se demittere in res turbulentissimas, Cic. Fam. 9, 1, 2: se plonger dans les affaires les plus orageuses.    - se demittere penitus in causam, Cic. Att. 7, 12, 3: s'engager à fond dans un parti.
    * * *
    dēmitto, ĕre, mīsi, missum - tr. - [st1]1 [-] faire (laisser) tomber, faire (laisser) descendre.    - in flumen equum demittere, Cic. Div. 1, 73: faire descendre son cheval dans un fleuve.    - caelo imbrem demittere, Virg. G. 1, 23: faire tomber la pluie du ciel.    - ancilia caelo demissa, Liv. 5, 54, 7: boucliers tombés du ciel.    - nonnullae de muris demissae, Caes. BG. 7, 42, 6: quelques-unes se laissant tomber du haut des remparts.    - in inferiorem demissus carcerem, Liv. 34, 44, 8: plongé dans un cachot plus bas.    - in loca plana agmen demittunt, Liv. 9, 27, 4: ils font descendre leurs troupes en plaine.    - agmen in angustias demittere, Liv. 21, 34: engager l’armée dans des défilés.    - demittere nummum in loculos, Hor. Ep. 2, 1, 175: faire tomber un écu dans sa bourse.    - demittere calculum atrum in urnam, Ov. M. 15, 44: jeter un caillou noir dans l'urne.    - sacrum jugulis demitte cruorem, Virg. G. 4, 542: fais couler de leurs gorges le sang sacré.    - se demittere, Caes. BG. 5, 32, 2 ; 6, 40, 6 ; 7, 28, 2, etc.: descendre.    - demittere classem Rheno, Tac. An. 1, 45: faire descendre le Rhin à une flotte.    - poét. avec dat. (hunc) Stygiae demittite nocti, Ov. M. 3, 695: plongez-le dans les ténèbres du Styx.    - demittere aliquem neci, Virg. En. 2, 85: envoyer qqn à la mort.    - aliquem Orco demittere, Virg. En. 2, 398: précipiter qqn aux enfers.    - cf. Hor. Od. 1, 28, 11; Sil. 11, 142; Ov. H. 14, 5; id. M. 12, 278; Plin. 27, 101. [st1]2 [-] laisser pendre, laisser tomber.    - usque ad talos demissa purpura, Cic. Clu. 111: pourpre qu'on laisse tomber jusqu'aux talons. --- Quint. 5, 13, 39, etc.    - tunicis demissis, Hor. S. 1, 2, 25: avec une tunique descendant jusqu'à terre.    - malis demittere barbam, Lucr. 5, 674, laisser pousser la barbe sur les joues. [st1]3 [-] abaisser.    - demittere fasces, Cic. Rep. 2, 53: baisser les faisceaux.    - demittere antemnas, Sall. H. 4, 41: abaisser les vergues. --- Sen. Ben. 6, 15, 6.    - demissis in terrain oculis, Liv. 9, 38, 13: les yeux baissés vers la terre.    - demittit aures, Hor. O. 2, 13, 34: [Cerbère] laisse retomber ses oreilles.    - caput demittere, Crass. d. Cic. de Or. 2, 267: baisser la tête.    - se demittere ad aurem alicujus, Cic. Verr. 2, 74: se pencher à l'oreille de qqn.    - qua colles incipiunt jugum demittere, Virg. B. 9, 7: où les collines commencent à abaisser leur sommet.    - qua se montium jugum demittit, Curt. 5, 4, 23: où le sommet des montagnes s'abaisse. --- Plin. 6, 78. [st1]4 [-] enfoncer.    - sublicis in terram demissis, Caes. BC. 3, 49, 3: des pilotis étant enfoncés dans la terre. --- cf. BG. 7, 73, 3 ; 7, 73, 6.    - demittere gladium in jugulum, Plaut. Merc. 613: plonger une épée dans la gorge.    - vulnera parum demissa, Sen. Ep. 67, 13: blessures insuffisamment profondes. [st1]5 [-] fig. laisser tomber, laisser s'affaisser.    - animos demittunt, Cic. Fin. 5, 42: ils se laissent abattre. --- Tusc. 4, 14 ; Q. 1, 1, 4.    - se animo demittere, Caes. BG. 7, 29, 1: se laisser décourager. [st1]6 [-] fig. abaisser.    - se demittere in adulationem, Tac. An. 15, 73: s'abaisser à l'adulation. --- cf. 14, 26.    - demittere vim dicendi ad unum auditorem, Quint. 1, 2, 31: ravaler l'éloquence en l'adressant à un seul auditeur.    - se demittere ad minora, Quint. 1 prooem. § 5: descendre aux détails. [st1]7 [-] fig. enfoncer.    - hoc in pectus tuum demitte, Sall. J. 102, 11: grave-toi cette pensée dans le coeur. --- Liv. 34, 50, 2.    - se demittere in res turbulentissimas, Cic. Fam. 9, 1, 2: se plonger dans les affaires les plus orageuses.    - se demittere penitus in causam, Cic. Att. 7, 12, 3: s'engager à fond dans un parti.
    * * *
        Demitto, demittis, demisi, pen. prod. demissum, demittere. Sallust. Avaller du hault en bas, Mettre en bas, Abbaisser.
    \
        Vbi dulcem caseum demiseris in eam. Colum. Apres que tu auras jecté dedens, etc.
    \
        Demittere equum in flumen. Cic. Faire descendre.
    \
        In solido puteum alte demittere. Virgil. Fouir et creuser bien bas.
    \
        Imbecilla vina demissis in terram doliis seruanda. Plin. Enfouiz en terre.
    \
        Robora demittere ferro. Valer. Flac. Abbatre des arbres, et les jecter par terre.
    \
        In adulationem demitti. Tacit. Se ravaller et aneantir jusques à user de flaterie.
    \
        In aluum demittere. Plin. Mettre ou jecter dedens son ventre, Manger.
    \
        Per aurem demissa. Horat. Choses qu'on a ouy dire, Qui sont entrees par les oreilles.
    \
        Censum in viscera. Ouid. Manger tout son bien.
    \
        Corpora morti. Ouid. Tuer.
    \
        Ensem in armos. Ouid. Fourrer dedens les espaules.
    \
        Equites in campum inferiorem. Liu. Faire descendre.
    \
        Ferrum in artus. Ouid. Fourrer dedens.
    \
        Fistulam in iter vrinae. Cels. Mettre une seringue, ou une argalie dedens le conduict de l'urine.
    \
        Gladium in ima ilia. Ouid. Fourrer dedens.
    \
        Imbrem caelo. Virgil. Envoyer en bas.
    \
        Insontem neci. Virgil. Tuer.
    \
        Lachrymas demisit. Virgil. Les larmes luy cheurent, Il larmoya.
    \
        Letho demittere aliquem. Valer. Flac. Tuer.
    \
        Nomen demissum ab Iulo. Virgil. Derivé, Descendant.
    \
        Oculos demittere. Ouid. Baisser les yeulx, ou la veue.
    \
        Demittere aliquid in pectus. Sallust. Mettre en son cueur, en son esprit.
    \
        Demittere in pectora et animos vocem. Liu. Mettre dedens les cueurs et recevoir.
    \
        Metu vultum demittere. Ouid. Baisser le visage de crainte.
    \
        Ad minora me demittere non recusabo. Quintil. Ravaller et abbaisser.
    \
        Demittere animum. Cic. Abbaisser son courage, et appaiser.
    \
        Contrahere et demittere animum. Cic. Perdre le cueur et le courage.
    \
        Debilitari, et animos demittere. Cic. Abbaisser le courage, Perdre le courage.
    \
        Demittere mentes. Virgil. Perdre le courage et toute esperance.
    \
        Demittere librum dicitur vlmus a Columella. Laisser l'escorce, Estre en seve.

    Dictionarium latinogallicum > demitto

  • 8 inrumpo

    irrumpo ( inr-), rūpi, ruptum, 3, v. n. and a. [in-rumpo], to break, burst, or rush in or into.
    I.
    Lit.
    (α).
    With advv. or prepp.:

    cesso huc intro inrumpere?

    Ter. Eun. 5, 6, 26:

    nec inrumpo, quo non licet ire,

    Ov. P. 1, 7, 23:

    quocunque,

    id. Tr. 2, 305:

    qua irrumpens oceanus, etc.,

    Plin. 3 prooem. §

    3: in castra,

    Cic. Div. 1, 24, 50; Caes. B. G. 4, 14; 6, 36:

    in eam partem hostium,

    id. ib. 5, 43:

    in medios hostes,

    id. ib. 7, 50:

    in castellum,

    id. B. C. 3, 67:

    cum telis ad aliquem,

    Sall. C. 50, 2:

    ad regem,

    Vulg. 4 Reg. 3, 26:

    mare in aversa Asiae,

    Plin. 6, 13, 15, § 36:

    intra tecta,

    Sen. Oct. 732:

    tellurem irrumpentem in sidera,

    Sil. 15, 167: se in curiam, Varr. ap. Non. 263, 21:

    irrumpentis in curiam turbae,

    Suet. Calig. 14:

    in Macedoniam,

    Just. 24, 6, 1:

    vacuos in agros,

    Luc. 2, 441.—
    (β).
    With acc.:

    quin oppidum irrumperent,

    Caes. B. C. 2, 13. 4:

    domum alicujus,

    id. ib. 3, 111, 1:

    portam,

    Sall. J. 58, 1; 25, 9:

    castra,

    Just. 2, 11, 15:

    interiora domus irrumpit limina,

    Verg. A. 4, 645:

    moenia Romae,

    Sil. 13, 79:

    stationes hostium,

    Tac. H. 3, 9:

    Italiam,

    id. ib. 4, 13:

    Karthaginem,

    Plin. 35, 4, 7, § 23:

    cubiculum,

    Suet. Claud. 37:

    triclinium,

    id. Vesp. 5:

    vacuam arcem,

    Sil. 2, 692.—
    (γ).
    With dat.:

    thalamo,

    Verg. A. 6, 528:

    templo,

    Sil. 2, 378:

    trepidis,

    id. 9, 365:

    sacris muris,

    id. 10, 368:

    tectis,

    id. 13, 176.—
    (δ).
    Absol.:

    cum irrumpere nostri conarentur,

    Caes. B. C. 3, 67:

    ad primum gemitum,

    upon the first groan, Suet. Oth. 11:

    dixit et irrupit,

    Ov. F. 6, 453:

    cognoscit hostes pluribus agminibus inrupturos,

    Tac. Agr. 25.—
    II.
    Trop., to break or rush in or upon; to intrude upon, invade, attack, interrupt:

    quo modo in Academiam irruperit,

    Cic. Ac. 2, 44, 136:

    imagines in animos per corpus irrumpunt,

    id. ib. 2, 40, 125:

    in alicujus patrimonium,

    id. de Or. 3, 27, 108:

    luxuries in domum irrupit,

    id. ib. 3, 42, 168:

    in nostrum fletum,

    id. Lig. 5, 13:

    calamitates, quae ad me irruperunt,

    Sen. Ep. 117:

    irrumpet adulatio,

    Tac. H. 1, 15: grammatici ad prosopopoeias usque... irrumpunt, venture upon, i. e. presume to teach, Quint. 2, 1, 2:

    Deos,

    i. e. boldly inquire the will of the gods, Stat. Achill. 1, 508:

    Phoebe, hanc dignare irrumpere mentem,

    to enter, inspire, id. Th. 10, 341:

    animos populi,

    Luc. 1, 470; 5, 167:

    extremique fragor convexa irrupit Olympi,

    id. 7, 478.—
    B.
    To break, violate:

    foedus,

    Lact. 1, 18, 17; Vulg. 2 Macc. 13, 25:

    institutum, Lact. de Ira Dei, 14, 6: legem,

    Tert. adv. Marc. 4, 20:

    pacem,

    Cassiod. Var. 5, 43.

    Lewis & Short latin dictionary > inrumpo

  • 9 irrumpo

    irrumpo ( inr-), rūpi, ruptum, 3, v. n. and a. [in-rumpo], to break, burst, or rush in or into.
    I.
    Lit.
    (α).
    With advv. or prepp.:

    cesso huc intro inrumpere?

    Ter. Eun. 5, 6, 26:

    nec inrumpo, quo non licet ire,

    Ov. P. 1, 7, 23:

    quocunque,

    id. Tr. 2, 305:

    qua irrumpens oceanus, etc.,

    Plin. 3 prooem. §

    3: in castra,

    Cic. Div. 1, 24, 50; Caes. B. G. 4, 14; 6, 36:

    in eam partem hostium,

    id. ib. 5, 43:

    in medios hostes,

    id. ib. 7, 50:

    in castellum,

    id. B. C. 3, 67:

    cum telis ad aliquem,

    Sall. C. 50, 2:

    ad regem,

    Vulg. 4 Reg. 3, 26:

    mare in aversa Asiae,

    Plin. 6, 13, 15, § 36:

    intra tecta,

    Sen. Oct. 732:

    tellurem irrumpentem in sidera,

    Sil. 15, 167: se in curiam, Varr. ap. Non. 263, 21:

    irrumpentis in curiam turbae,

    Suet. Calig. 14:

    in Macedoniam,

    Just. 24, 6, 1:

    vacuos in agros,

    Luc. 2, 441.—
    (β).
    With acc.:

    quin oppidum irrumperent,

    Caes. B. C. 2, 13. 4:

    domum alicujus,

    id. ib. 3, 111, 1:

    portam,

    Sall. J. 58, 1; 25, 9:

    castra,

    Just. 2, 11, 15:

    interiora domus irrumpit limina,

    Verg. A. 4, 645:

    moenia Romae,

    Sil. 13, 79:

    stationes hostium,

    Tac. H. 3, 9:

    Italiam,

    id. ib. 4, 13:

    Karthaginem,

    Plin. 35, 4, 7, § 23:

    cubiculum,

    Suet. Claud. 37:

    triclinium,

    id. Vesp. 5:

    vacuam arcem,

    Sil. 2, 692.—
    (γ).
    With dat.:

    thalamo,

    Verg. A. 6, 528:

    templo,

    Sil. 2, 378:

    trepidis,

    id. 9, 365:

    sacris muris,

    id. 10, 368:

    tectis,

    id. 13, 176.—
    (δ).
    Absol.:

    cum irrumpere nostri conarentur,

    Caes. B. C. 3, 67:

    ad primum gemitum,

    upon the first groan, Suet. Oth. 11:

    dixit et irrupit,

    Ov. F. 6, 453:

    cognoscit hostes pluribus agminibus inrupturos,

    Tac. Agr. 25.—
    II.
    Trop., to break or rush in or upon; to intrude upon, invade, attack, interrupt:

    quo modo in Academiam irruperit,

    Cic. Ac. 2, 44, 136:

    imagines in animos per corpus irrumpunt,

    id. ib. 2, 40, 125:

    in alicujus patrimonium,

    id. de Or. 3, 27, 108:

    luxuries in domum irrupit,

    id. ib. 3, 42, 168:

    in nostrum fletum,

    id. Lig. 5, 13:

    calamitates, quae ad me irruperunt,

    Sen. Ep. 117:

    irrumpet adulatio,

    Tac. H. 1, 15: grammatici ad prosopopoeias usque... irrumpunt, venture upon, i. e. presume to teach, Quint. 2, 1, 2:

    Deos,

    i. e. boldly inquire the will of the gods, Stat. Achill. 1, 508:

    Phoebe, hanc dignare irrumpere mentem,

    to enter, inspire, id. Th. 10, 341:

    animos populi,

    Luc. 1, 470; 5, 167:

    extremique fragor convexa irrupit Olympi,

    id. 7, 478.—
    B.
    To break, violate:

    foedus,

    Lact. 1, 18, 17; Vulg. 2 Macc. 13, 25:

    institutum, Lact. de Ira Dei, 14, 6: legem,

    Tert. adv. Marc. 4, 20:

    pacem,

    Cassiod. Var. 5, 43.

    Lewis & Short latin dictionary > irrumpo

  • 10 sterno

    sterno, strāvi, strātum, 3 ( pluperf. sync. strarat, Manil. 1, 774: strasset, Varr. ap. Non. 86, 8), v. a. [Gr. root STOR, storennumi, to spread; stratos, camp; Sanscr. star- strnāmi = sterno; cf.: strages, struo, torus, and lātus, adj., old Lat. stlatus], to spread out, spread abroad; to stretch out, extend.
    I.
    Lit. (mostly poet. and in postAug. prose; in Cic. only in the part. perf.; cf.:

    effundo, extendo, subicio, subdo): vestes,

    Ov. M. 8, 658:

    in duro vellus solo,

    id. F. 4, 654:

    bubulos utres ponte,

    Plin. 6, 29, 34, § 176:

    hic glarea dura Sternitur,

    Tib. 1, 7, 60:

    natas sub aequore virgas Sternit,

    i. e. scatters, strews, Ov. M. 4, 743:

    harenam,

    id. F. 3, 813; id. Am. 2, 14, 8:

    herbas,

    id. M. 7, 254:

    poma passim,

    Verg. E. 7, 54:

    spongeas ad lunam et pruinas,

    Plin. 31, 11. [p. 1758] 47, §

    123: arma per flores,

    Grat. Cyneg. 487:

    fessi sternunt corpora,

    stretch out their bodies, lie down, Liv. 27, 47, 9; cf.:

    sternunt se somno diversae in litore phocae,

    Verg. G. 4, 432.—Mid.:

    sternimur optatae gremio telluris,

    Verg. A. 3, 509; and:

    in Capitolinas certatim scanditur arces Sternunturque Jovi,

    Sil. 12, 340.— Part. perf.: strātus, a, um, stretched out, lying down, prostrate (syn. prostratus): strata terrae, Enn. ap. Non. 172, 20 (Trag. v. 370 Vahl.):

    nos humi strati,

    Cic. de Or. 3, 6, 22:

    quidam somno etiam strati,

    Liv. 37, 20, 5:

    ad pedes strati,

    Cic. Att. 10, 4, 3:

    stratum jacere et genua complecti,

    Quint. 6, 1, 34:

    nunc viridi membra sub arbuto Stratus,

    Hor. C. 1, 1, 21.—
    2.
    Of places, to extend:

    insulae Frisiorum, Chaucorum, etc.... sternuntur inter Helium ac Flevum,

    stretch out, extend, Plin. 4, 15, 29, § 101; 3, 5, 9, § 60;

    hence, vites stratae,

    spreading, Col. 5, 4, 2 (for Nep. Milt. 5, 3, v. under rarus, II. A.).—
    B.
    In partic., to spread a thing out flat, i. e. to smooth, level (mostly poet.):

    sternere aequor aquis,

    Verg. A. 8, 89; cf.:

    placidi straverunt aequora venti,

    id. ib. 5, 763:

    nunc omne tibi stratum silet aequor,

    id. E. 9, 57:

    pontum,

    Ov. M. 11, 501:

    mare,

    Plin. 2, 47, 47, § 125:

    stratoque super discumbitur ostro,

    Verg. A. 1, 700:

    viam per mare,

    smoothed, levelled, Lucr. 3, 1030 (acc. to the Gr. hodon storennumi):

    stratum militari labore iter,

    Quint. 2, 13, 16; so,

    hoc iter Alpes, Hoc Cannae stravere tibi,

    Sil. 12, 514;

    and trop.: praesens tibi fama benignum Stravit iter,

    Stat. Th. 12, 813.—
    * 2.
    Trop. (the figure borrowed from the sea), to calm, still, moderate:

    odia militum,

    Tac. H. 1, 58 (cf.:

    constrata ira,

    Stat. S. 2, 5, 1).—
    II.
    Transf.
    A.
    To cover, cover over (by spreading something out; the predom. class. signif. of the word; cf. obtendo).
    1.
    Of a couch, bed, etc., to spread, prepare, arrange, make:

    lectus vestimentis stratus est,

    Ter. Heaut. 5, 1, 30; cf.:

    strata cubilia sunt herbis,

    Lucr. 5, 1417:

    rogatus est a Maximo, ut triclinium sterneret... Atque ille stravit pelliculis haedinis lectulos Punicanos,

    Cic. Mur. 36, 75; so,

    lectum, lectos, biclinium, triclinia, etc.,

    Plaut. Stich. 2, 2, 33; id. Most. 1, 4, 14; id. Men. 2, 3, 3; id. Bacch. 4, 4, 70; id. Ps. 1, 2, 31; Ter. Heaut. 1, 1, 73; id. Ad. 2, 4, 21; Cic. Clu. 5, 14; id. Tusc. 5, 21, 61; Hirt. B. G. 8, 51:

    his foliis cubitus sternere,

    Plin. 24, 9, 38, § 59:

    torum frondibus,

    Juv. 6, 5:

    strata cathedra,

    cushioned, id. 9, 52; cf. also, ARCERAM NE STERNITO, Fragm. XII. Tab. ap. Gell. 20, 1, 25; and absol.:

    jubet sterni sibi in primā domus parte (sc. lectum),

    Plin. Ep. 7, 27, 7.—
    2.
    Esp., places, to cover; of a way, road, path, etc., to pave:

    aspreta erant strata saxis,

    Liv. 9, 35, 2:

    via strata,

    id. 8, 15, 8:

    semitam saxo quadrato straverunt,

    id. 10, 23 fin.; so,

    vias silice... clivum Capitolinum silice... emporium lapide,

    id. 41, 27, 5 sq.; and absol.:

    locum illum sternendum locare,

    Cic. Att. 14, 15, 2:

    pavimentum stratum lapide,

    Vulg. Ezech. 40, 17:

    viam lapide,

    Dig. 43, 11, 1.—
    3.
    To saddle:

    equos,

    Liv. 37, 20, 12; 37, 20, 4; Veg. 5, 77:

    asinum,

    Vulg. Gen. 22, 3.—
    4.
    In gen., to cover, spread:

    argento sternunt iter omne viarum,

    Lucr. 2, 626:

    foliis nemus Multis et algā litus inutili tempestas Sternet,

    will strew over, bestrew, Hor. C. 3, 17, 12:

    congeriem silvae vellere summam,

    Ov. M. 9, 236:

    litora nive,

    Val. Fl. 5, 175:

    harenam Circi chrysocolla,

    Plin. 33, 5, 27, § 90:

    solum telis,

    Verg. A. 9, 666:

    Tyrrhenas valles caedibus,

    Sil. 6, 602:

    strati bacis silvestribus agri,

    Verg. G. 2, 183:

    ante aras terram caesi stravere juvenci,

    covered, id. A. 8, 719.—
    B.
    To stretch out by flinging down, to throw down, stretch on the ground, throw to the ground, overthrow, prostrate (mostly poet., esp. in Verg.; in prose not before the Aug. period; in Cic. only once in the trop. sense; v. the foll.; cf.

    profligo): cujus casus prolapsi cum proximos sterneret,

    Liv. 5, 47:

    circa jacentem ducem sterne Gallorum catervas,

    id. 7, 26, 8:

    turbam invadite ac sternite omnia ferro,

    id. 24, 38, 7:

    alius sit fortis in armis, Sternat et adversos Marte favente duces,

    Tib. 1, 10, 30:

    caede viros,

    Verg. A. 10, 119:

    aliquem leto,

    id. ib. 8, 566:

    morte,

    id. ib. 11, 796; Liv. 31, 21, 15; Ov. M. 12, 604:

    adversā prensis a fronte capillis Stravit humi pronam,

    id. ib. 2, 477: primosque et extremos Stravit humum, Hor. C. 4, 14, 32:

    sternitur volnere,

    Verg. A. 10, 781:

    impetus per stratos caede hostes,

    Liv. 4, 29, 1:

    aliquem morti,

    Verg. A. 12, 464:

    irae Thyesten exitio gravi Stravere,

    Hor. C. 1, 16, 18:

    corpore toto Sternitur in vultus,

    Stat. Th. 12, 318:

    sternitur, et toto projectus corpore terrae,

    Verg. A. 11, 87:

    toto praecipitem sternit,

    Sil. 4, 182:

    hostes,

    Just. 2, 11, 13:

    Ajax stravit ferro pecus,

    Hor. S. 2, 3, 202:

    sternitur et procumbit humi bos,

    Verg. A. 5, 481:

    strata belua texit humum,

    Ov. H. 10, 106:

    rapidus torrens Sternit agros, sternit sata laeta,

    Verg. A. 2, 306:

    moenia,

    to overthrow, demolish, Ov. M. 12, 550; cf.:

    stratis ariete muris,

    Liv. 1, 29, 2:

    sternit a culmine Trojam,

    Verg. A. 2, 603; so,

    (elephanti) stabula Indorum dentibus sternunt,

    Plin. 8, 9, 9, § 27.—
    2.
    Trop. (rare):

    deorum plagā perculsi, afflictos se et stratos esse fatentur,

    cast down, prostrated, Cic. Tusc. 3, 29, 72:

    mortalia corda Per gentes humiles stravit pavor,

    Verg. G. 1, 331:

    virtus populi Romani haec omnia strata humi erexit ac sustulit,

    Liv. 26, 41, 12:

    stratā Germaniā,

    subdued, Amm. 16, 1, 5.—Hence, strātus, a, um, P. a.; as substt.
    A.
    strāta, ae, f. (sc. via), a paved road or way (post-class.), Eutr. 9, 15:

    amplas sternite jam stratas,

    Juvenc. 1, 315:

    in margine stratae,

    id. 3, 656.—
    B.
    strātum, i, n. (mostly poet. and in post-Aug. prose; not in Cic.; acc. to II. A.).—
    1.
    A bed-covering, a coverlet, quilt, blanket; a pillow, bolster:

    lecti mollia strata,

    Lucr. 4, 849:

    proripere se e strato,

    Suet. Calig. 51; Ov. M. 5, 34; 10, 267.—
    b.
    Meton. (pars pro toto), a bed, couch:

    haud segnis strato surgit Palinurus,

    Verg. A. 3, 513; cf. id. ib. 8, 415;

    3, 176: tale,

    Nep. Ages. 8:

    quies neque molli strato neque silentio arcessita,

    Liv. 21, 4, 7.— Plur.:

    strataque quae membris intepuere tuis,

    Ov. H. 10, 54:

    dura,

    id. Am. 1, 2, 2; Luc. 1, 239.—Once also (sc. lectus) in the masc., Favorin. ap. Gell. 15, 8, 2.—
    2.
    A horsecloth, housing, a saddle, Ov. M. 8, 33; Liv. 7, 14, 7; Sen. Ep. 80, 9; Plin. 7, 56, 57, § 202. —Prov.:

    qui asinum non potest, stratum caedit (v. asinum),

    Petr. 45, 8.—
    3.
    A pavement:

    saxea viarum,

    Lucr. 1, 315; 4, 415: extraneum, Petr. poët. 55, 6, 11.

    Lewis & Short latin dictionary > sterno

  • 11 murus

    mūrus, ī, m., die Mauer (vgl. moenia), I) eig. u. übtr., A) eig.: a) einer Stadt usw., murus urbis, arcis, Liv.: muri urbis, Cic.: muri pinnae, Liv.: muros instruere, Nep., aedificare, Ov.: pro diruto muro novum tumultuario opere ex ipsa ruinae strage congestis saxis exstruere, Liv.: ducere murum, Liv., muros, Verg. u. Hor.: ducere murum interiorem ab nondum capta parte urbis, Liv.: muro lapideo urbem cingere, Liv.: castellum muro circumdare, Liv.: urbem muris saepire, Nep.: praesidio murorum urbem includere, Iustin.: muros restituere, muros dirutos reficere, Nep.: reficere novum murum ab ea parte, quā patefactum oppidum ruinis erat, Liv.: interiorem iuxta validum pro diruto novum obstruere murum, Liv.: novus pro diruto murus obiciebatur, Liv.: multis locis murus decussus est, Liv. (vgl. multis simul locis aut subruti aut ariete decussi ruebant muri, Liv.): testudinibus admotis murum subruere, Liv.: subruere murum ab imo, Liv.: murum od. muros arietibus quatere, Liv.: percussit aries murum, Cic.: tribus arietibus aliquantum muri discutere, Liv.: muros ariete sternere, Liv.: pulsare ariete muros, Verg.: priusquam aries murum attigisset, Caes.: murus latius, quam quā caederetur (angebrochen wurde), ruebat, Liv.: murum ascendere, Caes.: positis scalis ascendere muros, Caes.: scalis ascendere muros, Verg.: escendere in murum, Liv.: obambulare muris, Liv.: concursus fit undique in muros, man strömte von allen Seiten auf den M. zusammen, Liv.: repetere patrios muros, Vaterstadt, Ov.: animos extra moenia, corpora intra muros habebant, Vell. – b) um Privatgebäude, Cic. u. Tac.: m. marmoreus, Erker, Calp. – B) übtr.: a) der Damm, Wall, Varro r. r. 1, 14, 3. – b) der Rand des Topfes, Iuven.: so auch cor munitum costarum et pectoris muro, Plin. – c) der hölzerne Turm auf dem Elefanten, Sil. 9, 602. – d) der Kopfschmuck der Cybele, der aus Türmen gebildet wird, m. crinalis, Claud. Eutr. 2, 284 – II) übtr., die Mauer, Vormauer, der Schutz, lex Aelia et Fufia propugnacula murique tranquillitatis, Cic.: hic murus aëneus esto etc., Hor.: v. Pers., murus Graiûm, v. Achilles, Ov. – / Über die arch. Formen moerus u. moirus s. Georges Lexik. d. Lat. Wortf. S. 439.

    lateinisch-deutsches > murus

  • 12 murus

    mūrus, ī, m., die Mauer (vgl. moenia), I) eig. u. übtr., A) eig.: a) einer Stadt usw., murus urbis, arcis, Liv.: muri urbis, Cic.: muri pinnae, Liv.: muros instruere, Nep., aedificare, Ov.: pro diruto muro novum tumultuario opere ex ipsa ruinae strage congestis saxis exstruere, Liv.: ducere murum, Liv., muros, Verg. u. Hor.: ducere murum interiorem ab nondum capta parte urbis, Liv.: muro lapideo urbem cingere, Liv.: castellum muro circumdare, Liv.: urbem muris saepire, Nep.: praesidio murorum urbem includere, Iustin.: muros restituere, muros dirutos reficere, Nep.: reficere novum murum ab ea parte, quā patefactum oppidum ruinis erat, Liv.: interiorem iuxta validum pro diruto novum obstruere murum, Liv.: novus pro diruto murus obiciebatur, Liv.: multis locis murus decussus est, Liv. (vgl. multis simul locis aut subruti aut ariete decussi ruebant muri, Liv.): testudinibus admotis murum subruere, Liv.: subruere murum ab imo, Liv.: murum od. muros arietibus quatere, Liv.: percussit aries murum, Cic.: tribus arietibus aliquantum muri discutere, Liv.: muros ariete sternere, Liv.: pulsare ariete muros, Verg.: priusquam aries murum attigisset, Caes.: murus latius, quam quā caederetur (angebrochen wurde), ruebat, Liv.: murum ascendere, Caes.: positis scalis ascendere muros, Caes.: scalis ascendere muros, Verg.: escendere in murum, Liv.:
    ————
    obambulare muris, Liv.: concursus fit undique in muros, man strömte von allen Seiten auf den M. zusammen, Liv.: repetere patrios muros, Vaterstadt, Ov.: animos extra moenia, corpora intra muros habebant, Vell. – b) um Privatgebäude, Cic. u. Tac.: m. marmoreus, Erker, Calp. – B) übtr.: a) der Damm, Wall, Varro r. r. 1, 14, 3. – b) der Rand des Topfes, Iuven.: so auch cor munitum costarum et pectoris muro, Plin. – c) der hölzerne Turm auf dem Elefanten, Sil. 9, 602. – d) der Kopfschmuck der Cybele, der aus Türmen gebildet wird, m. crinalis, Claud. Eutr. 2, 284 – II) übtr., die Mauer, Vormauer, der Schutz, lex Aelia et Fufia propugnacula murique tranquillitatis, Cic.: hic murus aëneus esto etc., Hor.: v. Pers., murus Graiûm, v. Achilles, Ov. – Über die arch. Formen moerus u. moirus s. Georges Lexik. d. Lat. Wortf. S. 439.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > murus

  • 13 armatus [1]

    1. armātus, a, um, PAdi. m. (selten) Compar. u. Superl. (v. armo), bewaffnet, gerüstet, ausgerüstet, in voller Rüstung, I) eig. (Ggstz. inermus, inermis, auch togatus): armatos, si Latine loqui volumus, quos appellare vere possumus? opinor eos qui scutis telisque parati ornatique sunt, Cic.: quos aliquamdiu inermos timuissent, hos postea armatos et victores superassent, Caes.: sed perinde valebit, quasi armatissimi fuerint, Cic.: tam tibi par sum quam multis armatissimis (bis an die Zähne Bewaffneten) nudi aut leviter armati, Sen.: mihi dederunt (di) armato togatoque (= im Kriegs- u. Friedensgewande, in Krieg u. Frieden), ut vos a barbaris hostibus, a superbis defenderem civibus, Liv.: armati milites, Spart.: cohors armata (Ggstz. coh. togata), Tac.: armatae classes, Verg. – m. Abl., armatus ferro, Verg., falce, Tibull.: urbs armata muris, Cic. – meton., vis armata, Waffengewalt, ICt.: armatae rei scientissimus et togatae, Meister in jeder Kunst des Kriegs u. des Friedens, Amm.: arm. anni, Kriegsjahre, Sil. – subst., armātus = ὁπλίτης, ein Bewaffneter, Prisc. part. XII vers. Aen. 1, 20: u. kollektiv, Curt. 5, 7 (22), 2; gew. Plur. armātī, ōrum, m., Bewaffnete, Caes. u.a. – II) übtr.: erat incredibili armatus audaciā, Cic.: excitati, erecti, parati, armati animis iam esse debemus, Cic.: mens armata dolis, Sil.: illum maluerim aliquo modo mitiorem, quam te isto modo armatiorem (geharnischter), Augustin. ep. 73, 10.

    lateinisch-deutsches > armatus [1]

  • 14 ignesco

    īgnēsco (īgnīsco), ere (ignis, s. Prisc. 9, 28), zu Feuer werden, in Feuer-, in Brand geraten, sich entzünden, I) eig., u. zwar: A) im engern Sinne, Lucr. 6, 301. Cic. de nat. deor. 2, 118. Ov. met. 15, 847: sol maximum sidus aetheris medii limite ignescit, Censor. fr. 3, 2. – B) im weitern Sinne: a) v. der Farbe, color ignescens, aufflammende, Plin. 37, 21, s. Sillig z. St. – b) vom Gesicht, erglühen = erröten, et tristes ignescunt sanguine vultus, Stat. Theb. 3, 78. – II) übtr., v. Leidenschaften = entbrennen, Rutulo ignescunt irae, Verg.: amor ignescit menti, Colum. poët.: ignescentia odia, Stat. – v. Pers. = v. einer Leidenschaft erglühen, virgo ignescens penitus, Sil.: furiis ignescit opertis, Val. Max.: cupiditatibus ignescit, Augustin.: m. folg. Infin., hinc ardore pari nisuque incurrere muris ignescunt animi, Sil. 13, 179 sq. – / Passiv ignescitur, Laber. com. 26.

    lateinisch-deutsches > ignesco

  • 15 armatus

    1. armātus, a, um, PAdi. m. (selten) Compar. u. Superl. (v. armo), bewaffnet, gerüstet, ausgerüstet, in voller Rüstung, I) eig. (Ggstz. inermus, inermis, auch togatus): armatos, si Latine loqui volumus, quos appellare vere possumus? opinor eos qui scutis telisque parati ornatique sunt, Cic.: quos aliquamdiu inermos timuissent, hos postea armatos et victores superassent, Caes.: sed perinde valebit, quasi armatissimi fuerint, Cic.: tam tibi par sum quam multis armatissimis (bis an die Zähne Bewaffneten) nudi aut leviter armati, Sen.: mihi dederunt (di) armato togatoque (= im Kriegs- u. Friedensgewande, in Krieg u. Frieden), ut vos a barbaris hostibus, a superbis defenderem civibus, Liv.: armati milites, Spart.: cohors armata (Ggstz. coh. togata), Tac.: armatae classes, Verg. – m. Abl., armatus ferro, Verg., falce, Tibull.: urbs armata muris, Cic. – meton., vis armata, Waffengewalt, ICt.: armatae rei scientissimus et togatae, Meister in jeder Kunst des Kriegs u. des Friedens, Amm.: arm. anni, Kriegsjahre, Sil. – subst., armātus = ὁπλίτης, ein Bewaffneter, Prisc. part. XII vers. Aen. 1, 20: u. kollektiv, Curt. 5, 7 (22), 2; gew. Plur. armātī, ōrum, m., Bewaffnete, Caes. u.a. – II) übtr.: erat incredibili armatus audaciā, Cic.: excitati, erecti, parati, armati animis iam esse debemus, Cic.: mens armata dolis, Sil.: illum maluerim aliquo modo miti-
    ————
    orem, quam te isto modo armatiorem (geharnischter), Augustin. ep. 73, 10.
    ————————
    2. armātus, Abl. ū, m. (armo), die Bewaffnung, Rüstung, I) eig.: haud dispari armatu, Liv.: Cretico maxime armatu, Liv. – II) meton., die Bewaffneten (s. Weißenb. Liv. 26, 5, 3), toto fere gravi armatu, Schwerbewaffnete, Liv.: relicto omni graviore armatu, Liv.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > armatus

  • 16 ignesco

    īgnēsco (īgnīsco), ere (ignis, s. Prisc. 9, 28), zu Feuer werden, in Feuer-, in Brand geraten, sich entzünden, I) eig., u. zwar: A) im engern Sinne, Lucr. 6, 301. Cic. de nat. deor. 2, 118. Ov. met. 15, 847: sol maximum sidus aetheris medii limite ignescit, Censor. fr. 3, 2. – B) im weitern Sinne: a) v. der Farbe, color ignescens, aufflammende, Plin. 37, 21, s. Sillig z. St. – b) vom Gesicht, erglühen = erröten, et tristes ignescunt sanguine vultus, Stat. Theb. 3, 78. – II) übtr., v. Leidenschaften = entbrennen, Rutulo ignescunt irae, Verg.: amor ignescit menti, Colum. poët.: ignescentia odia, Stat. – v. Pers. = v. einer Leidenschaft erglühen, virgo ignescens penitus, Sil.: furiis ignescit opertis, Val. Max.: cupiditatibus ignescit, Augustin.: m. folg. Infin., hinc ardore pari nisuque incurrere muris ignescunt animi, Sil. 13, 179 sq. – Passiv ignescitur, Laber. com. 26.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > ignesco

  • 17 ignesco

    ignesco, ĕre, v. inch. n. (in pass. ignescitur, Laber. ap. Non. 481, 7; Fragm. Com. v. 26 Rib.) [ignis], to take fire, to become inflamed, to burn, kindle (syn.: inardesco, exardesco).
    I.
    Lit.: ex quo eventurum nostri putant, ut ad extremum omnis mundus ignesceret, * Cic. N. D. 2, 46, 118:

    lumen capere atque ignescere,

    Ov. M. 15, 847.—
    B.
    Transf., of color:

    purpura et candor et tertium ex utroque ignescens,

    kindling, breaking into a flame, Plin. 37, 2, 8, § 21. —
    II.
    Trop., to burn with passion, to glow ( poet.):

    furiis ignescit opertis,

    Val. Fl. 5, 520:

    virgo (Pallas),

    Sil. 9, 460: pectora, Claud. ap. Eutr. 2, 45:

    Rutulo muros et castra tuenti Ignescunt irae,

    Verg. A. 9, 66:

    amor menti, Col. poët. 10, 211: odia,

    Stat. Th. 11, 525:

    vultus sanguine,

    id. ib. 3, 78.—
    * (β).
    With inf.:

    ardore pari nisuque incurrere muris Ignescunt animi,

    Sil. 13, 180.

    Lewis & Short latin dictionary > ignesco

  • 18 accedo

    ac-cēdo, cessī, cessum, ere
    1)
    а) подходить, доходить, приближаться (ad aliquem C и aliquem Sl, T; ad Aquinum C и Carthaginem PJ; редко с dat.: a. silvis Sil и Aemoniis terris St)
    a. societatem alicujus T — заключить союз с кем-л.
    clementer accedi (pass.) posse T (о горах) — дать возможность подняться по отлогому склону
    б) идти, приходить ( in senatum C)
    a. ad amicitiam alicujus Cs — вступать в дружеские отношения с кем-л.
    3) подступать(ся), нападать (ad castra Cs; muros Nep и muris L)
    4) походить, быть похожим
    5) приступать, приниматься
    6) присоединяться, соглашаться (a. alicui Lcn; opinioni alicujus Q)
    a. ad sententiam alicujus Pl и sententiae alicujus Q — примкнуть к чьему-л. мнению
    7)
    а) прибавляться, увеличиваться, расти
    nihil a. potest ad eam rem Cк этому добавить нечего
    quo plus aetati ei accederet... C — чем старше он становился...
    б) безл.
    huc (eo) accedit, quod (ut)... C — к этому присоединяется ещё то (обстоятельство), что...
    ad senectutem accedebat etiam, ut caecus esset C(Аппий Клавдий) был стар и вдобавок слеп
    8) бросаться, ударять
    9) возникать, появляться, пробуждаться (dolor accedit V; febris accedit C)

    Латинско-русский словарь > accedo

  • 19 armatus

    I 1. armātus, a, um
    part. pf. к armo
    2. adj.
    1) вооружённый (cohors armata T; a. facibus L; перен. incredibili audaciā C)
    3) военный, боевой ( anni Sil)
    II armātus, ūs m. [ armo ] (тк. в abl. sg.)

    Латинско-русский словарь > armatus

  • 20 assideo

    as-sideo, sēdī, sessum, ēre [ sedeo ]
    1) сидеть подле, у или при (alicui, apud aliquem, редко aliquem и aliquid)
    a. aegro Sen и aegrotum Apсидеть у постели больного или ухаживать за больным
    assidens pullis avis H — птица, сидящая у (т. е. закрывшая своим телом) птенцов
    a. gubernaculis PJсидеть у государственного кормила (т. е. управлять государством)
    3) усиленно заниматься (totā vitā litteris a. PJ)
    4) помогать, соприсутствовать (на суде), заседать (в качестве асессора) (judiciis T; legibus CJ)
    5) находиться, проживать
    6) воен. стоять, осаждать ( alicui rei или aliquid)
    7) стоять на страже (ludis, theatro T)

    Латинско-русский словарь > assideo

См. также в других словарях:

  • ANIO sive ANIEN — ANIO, sive ANIEN vulgo Teverone, nobilis Italiae fluv. in montibus Trebianorum nascens, Tiburtinum agrum irrigans, ubi e sublimi in subiectam vallem magnô impetu delabens efficit catarractam, deinde per plana fluens tres nobiles lacus secum in… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Surma people — Surma (Suri, Mursi, Me en) Surma woman with lip plug Total population 80,000 (1998), 186,875 (2007) Regions with significant populations Ethiopia, South Sudan …   Wikipedia

  • BONONIA — I. BONONIA civitas Italiae Archiepiscopalis ad Rhenum amnem, in ditione Pontific. Academiâ celebris prope Romandiolam. 25. milliar. a Ferraria in Austrum. Muris nudata a Ludovico Rege fil. Lotharii Imperat. A. C. 844. Henricus autem, filius… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • CORFINIUM — Pelignorum Metropolis, vulgo Pentinia, o campi di Santo Pelino. Strabo, l. 5. Κορφίνιον την` τῶ Πελιγνῶν μητρόπολιν vocat. Ptol. Πελιγνῶν, Κορφίνιον, Σουλμών. Lucan. l. 2. v. 478. At te Corfini, validis circumdata muris. Tecta tenent pugnax… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • CYPSELA vel CYPSELLA — CYPSELA, vel CYPSELLA a Cypselo, Ixionis sil. Thraciae urbs. In regione, quae Sapacia olim, dein Europa dicta, 14. milliar. supra Apros, in Boream versus montes, prope Melam fluv. Item castellum in Arcadia a Mantinensibus muris cinctum, Steph.… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • FASCIA — ex Graeco Βασκία, ut videre est, apud Salmas. ad Solin. p. 138. non modo in vestitu, sed etiam in ornatu numeratur, Martiano Capellae l. 2. de Nupt. At cingulum, quo pectus annecteret, sibi prudens mater exolvit, et ne Philologia ipsius Phronesis …   Hofmann J. Lexicon universale

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»